1η Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε
Η 1η Δεκέμβρη έχει καθιερωθεί από το 1988, ως παγκόσμια μέρα κατά του AIDS. Το AIDS είναι μία από τις φονικότερες επιδημίες στην παγκόσμια ιστορία.
Από το 1981 που παρατηρήθηκε κλινικά στις ΗΠΑ, γύρω στα 35.000.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ 78.000.000 άνθρωποι παγκοσμίως είναι φορείς του ιού HIV. Σύμφωνα με την Εταιρεία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS κατά την τελευταία τριετία παρατηρήθηκε στην Ελλάδα μία σταθεροποίηση των νέων περιστατικών στα 600-650 ετησίως.
Την ίδια στιγμή όμως ανησυχητικά είναι τα νούμερα νέων κρουσμάτων HIV στην Ανατολική Ευρώπη,καθώς περισσότεροι από 130.000 άνθρωποι διαγνώστηκαν με τον ιό τον περασμένο χρόνο.
Τι είναι ο HIV;
Ο HIV (Human Immunodeficiency Virus) είναι ο ιός της Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας.Μερικοί ιοί, όπως αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα ή την γρίπη, παραμένουν στο σώμα μόνο για μερικές μέρες. Άλλοι, όπως ο HIV, δεν φεύγουν ποτέ. Όταν κάποιος μολύνεται λοιπόν με τον HIV, γίνεται «HIV οροθετικός» και θα είναι για πάντα HIV οροθετικός. Με την πάροδο του χρόνου, η HIV νόσος μολύνει και εξοντώνει τα λευκά αιμοσφαίρια που λέγονται CD4 λεμφοκύτταρα (ή «Τ κύτταρα») και μπορεί να αφήσουν το σώμα ανίκανο να καταπολεμήσει κάποιες μολύνσεις και καρκινογενέσεις.
Τι είναι το AIDS;
AIDS σημαίνει Acquired Immune Deficiency Syndrome, δηλαδή Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας και προκαλείται από τον HIV. Οι ονομασίες HIV και AIDS μπορεί να συγχέονται, γιατί και οι δύο αυτοί όροι περιγράφουν την ίδια νόσο. Σκεφτείτε το AIDS σαν μια προχωρημένη HIV νόσο. Ένα άτομο με AIDS έχει ένα ανοσοποιητικό σύστημα τόσο αποδυναμωμένο από τη δράση του HIV, που συνήθως αρρωσταίνει από μία ή περισσότερες ευκαιριακές λοιμώξεις όπως πνευμονία (PCP) ή Σάρκωμα Καπόζι (KS)(σπάνια μορφή καρκίνου του δέρματος αργής εξέλιξης), Σύνδρομο Επίσχνασης (απώλεια βάρους), βλάβες στην μνήμη, ή καρκίνους. Αν κάποιο άτομο με HIV διαγνωσθεί με κάποιες από αυτές τις ευκαιριακές λοιμώξεις (ακόμα και αν τα CD4 είναι πάνω από 200), τότε λέμε ότι έχει AIDS. Το AIDS συνήθως παίρνει καιρό για να αναπτυχθεί από την στιγμή που το άτομο μολυνθεί με HIV – συνήθως μεταξύ 2 έως 10 χρόνια ή και περισσότερο. Το 1981, οι πρώτες περιπτώσεις σοβαρής ανοσοποιητικής ανεπάρκειας διαγνώστηκαν στην Αμερική, όταν κάποιοι νέοι ομοφυλόφιλοι άνδρες ανέπτυξαν ασυνήθιστες μολύνσεις και καρκίνους. Η νέα αυτή ασθένεια ονομάστηκε αρχικά από συντηρητικούς κύκλους ως “ο Καρκίνος των γκέι” και από τους Χριστιανούς ως η “Τιμωρία του Θεού”. To 1983 απομονώθηκε ο ιός και ονομάστηκε πλέον Σύνδρομο Ανοσολογικής Ανεπάρκειας ή αλλιώς AIDS. Τo 1985 διαπιστώνουν πως η ασθένεια τελικά μεταδίδεται και σε τοξικοεξαρτημένα άτομα και σε εργάτριες του σεξ. Την ίδια χρονιά επιβεβαιώθηκε και το πρώτο κρούσμα μετάδοσης από μητέρα σε παιδί μέσω του θηλασμού.
Πως κολλάει κάποιος (και πως προφυλάσσεται από) HIV;
Ο HIV μεταδίδεται από ένα οροθετικό άτομο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, όταν συγκεκριμένα υγρά του σώματός του που περιέχουν HIV εισέλθουν απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος ενός άλλου ατόμου ,μέσω μιας βλεννογόνου μεμβράνης (π.χ. το εσωτερικό του ορθού και του κόλπου, το άνοιγμα του πέους και του στόματος) ή μέσω ενός κατεστραμμένου ιστού ή με μια σύριγγα ή από την μητέρα προς το έμβρυο. Τα σωματικά υγρά ενός οροθετικού ατόμου που περιέχουν HIV σε ικανή ποσότητα για να επιτευχθεί μετάδοση του ιού, είναι:
-Αίμα (συμπεριλαμβανομένου του αίματος περιόδου)
-Σπέρμα και προσπερματικά υγρά
-Κολπικά υγρά
-Πρωκτικά υγρά
-Μητρικό γάλα
Για να μεταδοθεί ο HIV πρέπει:
-να είναι παρόν σε ικανή ποσότητα σε κάποιο από αυτά τα υγρά
-να εισχωρήσει μέσα στο σώμα
Άλλοι τρόποι μετάδοσης του HIV είναι:
-Κοινή χρήση συριγγών, όταν λαμβάνεται δόση ναρκωτικών ουσιών
-Μη επαγγελματικό τατουάζ και τρύπημα αυτιών κλπ.
-Τυχαίες διατρήσεις με σύριγγες
-Μεταγγίσεις μολυσμένου αίματος
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο ιός HIV ΔΕΝ μεταδίδεται με:
-Σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, κόπρανα ή ούρα
-Φιλί, αγκαλιά
-Μασάζ
-Χειραψία
-Τσιμπήματα εντόμων
-Συγκατοίκηση με κάποιον οροθετικό
-Κοινή χρήση τουαλέτας ή ντους
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Ο κίνδυνος της μετάδοσης του HIV μειώνεται σημαντικότατα χρησιμοποιώντας ένα προφυλακτικό. Υπάρχει θεραπεία;
Ο HIV είναι ένας ρετροϊός, γι’ αυτό τα φάρμακα που στοχεύουν σε αυτόν λέγονται αντιρετροϊκά. Ο συνδυασμός αντιρετροϊκών φαρμάκων, αν χρησιμοποιηθεί σωστά, σταματάει εντελώς τη μόλυνση νέων κυττάρων, αλλά δεν έχει καμία επίδραση στα κύτταρα που έχουν ήδη μολυνθεί και βρίσκονται κρυμμένα σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό ενός οροθετικού ανθρώπου. Αυτά τα φάρμακα μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξη του AIDS και επιτρέπουν στα άτομα με HIV λοίμωξη να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή, για όσο διάστημα λαμβάνουν τα φάρμακα. Άλλωστε το προσδόκιμο επιβίωσης ενός ατόμου με HIV είναι σχεδόν το ίδιο με κάποιου υγιούς ,φτάνει να παρακολουθείται σωστά και να λαμβάνει την φαρμακευτική του αγωγή. *Οι νέες όμως αυτές διαγνώσεις αφορούν άνδρες ομοφυλόφιλους που βρίσκονται στην ηλικιακή ομάδα 30-39 ετών.